"Ba Ơi, Mình Đi Đâu? (Tái Bản 2013)" - Tiki.vn

TIKI KHUYÊN ĐỌC

ĐÁNH GIÁ TỪ TIKI.VN:

Ba Ơi, Mình Đi Đâu? là một cuốn sách dễ dàng khiến người đọc rơi lệ khi đang mỉm cười.

Một ông bố và hai đứa con tật nguyền - hai ngày tận thế, như ông bố ấy tự ví von một cách hài hước những vẫn chẳng thể xóa bỏ nỗi buồn và niềm đau. Cứ như thế, họ hợp thành những nhân vật chính trong cuộc đời mình, tập tễnh lê bước qua từng ngày từng ngày cuộc sống. Mệt mỏi, tiếc nuối, tuyệt vọng quanh quẩn trong từng giây, từng phút mỗi ngày.

Cả Thomas và Mathieu đều không có khả năng nhận biết những gì xung quanh, hoặc có, nhưng chỉ mình các em có thể biết. Chúa tạo ra các em, đáng lẽ là món quà tuyệt vời nhất cho cuộc sống, cho gia đình thì lại biến các em thành sự trừng phạt thảm khốc. Các em không bao giờ có thể đứng thẳng chứ đừng nói chơi thể thao, không nói được chứ đừng nghĩ đến chuyện đến trường học bình thường, không thể suy nghĩ chứ đừng vội bàn đến tư duy hay sáng tạo... Chúa tước đoạt của các em mọi thứ, trừ sự sống.

Khi ngồi một mình trên ô tô với Thomas và Mathieu, thỉnh thoảng tôi lại nảy ra ý tưởng thật kỳ quặc. Tôi sẽ mua hai chai rượu, một chai Butagaz và một chai whisky, và tôi sẽ nốc cạn cả hai chai.

Tôi tự nhủ nếu tôi bị tai nạn ô tô nghiêm trọng, có lẽ mọi chuyện sẽ tốt hơn. Nhất là đối với vợ tôi. Càng ngày tôi càng không sống nổi, bọn trẻ càng lớn càng trở nên khó tính. Thế là tôi nhắm nghiền mắt lại và vừa tăng tốc vừa cố giữ cho mắt nhắm nghiền càng lâu càng tốt.

Ba Ơi, Mình Đi Đâu? thấm đẫm cảm xúc ở mọi cung bậc với tất cả tình yêu thương của một người cha bất kể phải đối mặt với những gì trong cuộc sống. Người cha ấy kiên nhẫn sống từng ngày, kiên nhẫn tìm ra những điều tuyệt vời nhỏ nhoi, kiên nhẫn để cố lãng quên những mệnh đề giả định "Nếu Thomas và Mathieu là những đứa trẻ bình thường...." Sự kiên nhẫn ấy cần đến sức mạnh phi thường mà nếu không đối mặt, không ai có thể hiểu được.

Ba Ơi Mình Đi Đâu tìm hy vọng trong tuyệt vọng, để người đọc nhận ra mình là ai, mình đến từ đâu và rồi mình sẽ đi đâu trong chặng hành trình dài của cuộc sống. Giọng văn nhẹ nhàng pha chút bông đùa tự giễu, cuốn sách không rao giảng những bài học đạo đức thâm thúy, khó hiểu. Ba Ơi Mình Đi Đâu buồn nhưng không ủy mị, và cái còn lại, là “Một cuốn sách hướng con người đến cái Thiện” (- Christine Jordis, Trưởng ban giám khảo giải Fémina).

©

Câu hỏi ngỡ như bâng quơ của một đứa trẻ không biết suy nghĩ “Ba ơi, mình đi đâu?” lặp lại như lời chất vấn dai dẳng về ý nghĩa tồn tại của một đời người: chúng ta từ đâu đến? chúng ta làm gì? chúng ta đi về đâu?...

Ngay từ lá thư đầu tiên mở đầu cuốn sách, tác giả không giấu giếm về những điều sắp xảy ra sau đấy. Một cuốn sách viết về hai đứa con trai tật nguyền của ông, Jean-Louis Fournier. Đó là tín hiệu về sự chân thành để giữa bao mối quan tâm bề bộn của cuộc sống này, bạn đọc sẵn lòng bước vào lối mở ấy.

Người kể chuyện luôn xưng “tôi” trong hầu hết trang sách. Như là một cách ông, Jean-Louis Fournier, ràng buộc với câu chuyện của chính mình. Không thể đi đâu, cho dù loanh quanh đây đó. Người cha luôn hiện diện bên hai cậu con trai tật nguyền, hai nhân vật ngoài hành tinh, hai yêu tinh, hai con chim bé nhỏ lông xù, hai ông già lưng gù… Quá nhiều áp lực cho vị trí bi thảm này. Một đôi nơi, nhân vật người kể chuyện trốn mất. Trong một giấc mơ về đứa trẻ chỉ cao 2 cm khi mười tuổi. Trong một lá thư tưởng tượng mà hai đứa con không biết đọc, không biết viết gửi cho người cha. Sự hối lỗi mau chóng trở về khi tác giả đột ngột chuyển đổi vị trí khi xích lại gần con hơn, xưng là “ba”. Chỉ riêng điều đó đã hé mở, ông, Jean-Louis Fournier đã khó khăn biết chừng nào khi kể ra những mẩu chuyện ngắn và quá ngắn trong cuốn sách nhỏ chứa đầy sức nặng này.

Ba ơi, mình đi đâu? là một câu chuyện buồn và hơn cả nỗi buồn nhưng lại không thấm đẫm nước mắt. Cuốn sách khiến người đọc cảm thấy đau nhói mọi nơi song không vùi sâu trong ủy mị. Bởi đó là cách lựa chọn của Jean-Louis Fournier trong suốt cuộc đời làm cha của mình. Uất hận, than trách cuộc đời, nổi điên lên hay buồn bã… cũng không thể làm khác đi sự hiện diện của hai cậu bé luôn uống thuốc an thần mỗi ngày để yên lặng. Những đứa trẻ mắt nhìn không rõ, tai điếc, chân khoèo, lưng gù, xương yếu. Một đứa chỉ biết nhắc đi nhắc lại một câu hỏi “Ba ơi, mình đi đâu?”. Một đứa suốt ngày nghĩ mình là một động cơ nên cứ kêu “brừm, brừm”… Sống trong thế giới ấy, người cha cần phải làm thế nào?

Ông, Jean-Louis Fournier không giấu giếm những phút quẫn trí mình đã từng nốc rượu rồi phóng xe như điên để mong một tai nạn sẽ ập đến, từng có ý định vứt những đứa con ra ngoài cửa sổ. Ông chưa bao giờ nhận mình là một thiên thần để chịu đựng từng ấy nỗi niềm tan nát. Song người cha ấy không gục ngã. Hay nói đúng hơn hai đứa trẻ tật nguyền thúc giục ông cần phải vượt qua. Đó là cách người cha nhìn vào những thử thách khắc nghiệt bằng một cặp mắt khác. Đó là sự hài hước trong những điều cay đắng. Ông thấy các con mình không phải đi học, không phải nghe giảng, không phải làm bài kiểm tra, không phải chịu phạt. Ông nhìn thấy mình nhờ con được phóng những chiếc xe lớn, tránh được việc nộp phạt, có tiền từ trợ cấp tật nguyền của con, không phải lo lắng về định hướng nghề nghiệp tương lai… Ông, Jean-Louis Fournier luôn cố mỉm cười khi kể câu chuyện về hai đứa con, dẫu nụ cười ấy thấm đẫm vị mặn chát.

Bằng thứ dư vị rất riêng ấy, ông, Jean-Louis Fournier, viết nên câu chuyện về hai đứa con tật nguyền. Thomas và Mathieu không bé nhỏ, không vô nghĩa bởi sự hiện diện của chúng buộc người cha ý thức về tình cảnh cuộc đời mình. Câu hỏi ngỡ như bâng quơ của một đứa trẻ không biết suy nghĩ “Ba ơi, mình đi đâu?” lặp lại như lời chất vấn dai dẳng về ý nghĩa tồn tại của một đời người: chúng ta từ đâu đến? chúng ta làm gì? chúng ta đi về đâu? Jean-Louis Fournier khiêm nhường trong câu chuyện của mình, không cố tô vẽ bản thân là một người cha mạnh mẽ. Ở cuối cuốn sách, đó là những lời tắc nghẹn “Tôi đã không may mắn. Tôi đã chơi trò xổ số di truyền học, tôi đã thua”, “Cuối con đường tôi đi là ngõ cụt, phần kết cuộc đời tôi là bế tắc”… Nhưng, giống như Thomas và Mathieu, cuốn sách và nỗi bất hạnh của ông lại mang tới những nghị lực để nâng đỡ nhiều người. Như lời nhận xét của Christine Jordis, Trưởng ban giám khảo giải Fémina: “Một cuốn sách hướng con người đến cái Thiện”.

Jean-Louis Fournier là nhà văn ăn khách hàng đầu tại Pháp. Là nhà văn trào lộng kiêm đạo diễn phim truyền hình, nhà văn sinh năm 1938 này đã thành danh với các tác phẩm: Grammaire francaise et impertinente (1992), Il a jamais tué personne, mon papa (1999), Les mots des riches, les mots des pauvres (2004), Mon dernier cheveu noir (2006)… Ông còn được đánh giá cao qua các giải Liên hoan phim nghệ thuật Paris 1975, giải Liên hoan phim y học quốc tế Deauville 1981… Bi kịch giáng xuống cùng hai đứa con tật nguyền khiến con người tài ba và năng động này đối diện với những giới hạn nghiệt ngã. Với Ba ơi, mình đi đâu?, Jean-Louis Fournier kể về trải nghiệm ấy, và hơn cả thế, đó là câu chuyện về định mệnh và kiếp người.

Mi Linh (eVan)

Nguồn thông tin: Tiki.vn